Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Teknolojinin günden güne geliştiği şu günlerde fosil yakıtların tüketiminin artmasıyla beraber alternatif olarak ortaya çıkan elektrikli araçlar tüm dünya genelinde büyük ilgi görmekte. Öyle ki ülkemizde dahi yeni açılan şarj istasyonlarıyla beraber elektrikli araç kullanımını teşvik eden hamleler görmekteyiz. Birkaç yıl öncesine kadar oldukça yabancı olarak görülen elektrikli araçlar bugün sokaklarımızda genel çoğunluk olmasa da önemli bir oranda yer alıyor.
Elektrikli araçlar sundukları düşük yakıt maliyeti, sürdürülebilirlik adına faydaları ve diğer sayılabilecek birçok avantajıyla beraber kişilerin ilgisini cezbetmekte. Bu içerikte elektrikli arabalar evde şarj edilebilir mi sorusunu yanıtlarken elektrikli araçlara dahil detaylı bilgiler de veriyor olacağız.
Elektrikli araçları şarj etmenin birden fazla yöntemi bulunmaktadır. Bunlar arasında en yaygın olan yöntem hiç şüphesiz şarj istasyonlarından şarj etmektir. Bunun yanı sıra evde şarj olanağı da birçok araba için bulunmaktadır.
Ülkemizde evlerde bulunan 220 volt alternatif akım sunan prizleri kullanarak araçlar şarj edilebilmekte. Fakat şunu da belirtmek gerek ki evde standart priz üzerinden şarj etmek dikkate değer düzeyde şarj istasyonunda şarj etmeye göre yavaştır. Bu sebeple ideal elektrikli araba şarj etme yöntemi şarj istasyonları üzerinden olmalıdır.
Elektrikli arabaların şarj etmek için evdeki tek yöntem standart krizlerde değildir. Elektrikli araçlara özel olarak yapılan ev tipi şarj istasyonlarıyla beraber daha hızlı bir şarj alternatifi de ev için yaratılabilir. Bu cihazların kurulumu bir elektrikçi tarafından yapılmakla beraber hizmet olarak da çeşitli firmalar tarafından sunulmaya başlamıştır. Bu kurulum kişiye özel olduğu için ek bir maliyet gerektirir ve aracın markası, kullanılacak ekipman, şarj istasyonu gibi sebeplerden dolayı da fiyat farklılığı gösterebilir.
Gelişen teknoloji ile birlikte yakın gelecekte şarj istasyonlarından sağlanan hızlı şarj özelliklerinin evlerde de yapılabilir olması çok uzak değil. Bunun için öncelikle elektrikli araç kullanımının yaygınlaşması ve şehirlerdeki elektrik alt yapılarının buna göre düzenlenmesi gerekli. Bu 2 şartın karşılandığı durumlarda araçların şarj edilmesi için kuyruklara girmesine gerek de kalmayacak.
Bazı elektrikli araç üreticileri şarj istasyonları ve şarj kiti bakımından oldukça katı kurallara sahiplerdir. Bu markalar kendi araçlarının şarj edilmesi kısmında yalnızca kendilerine ait donanımların kullanılmasını şart koşar. Öyle ki farklı bir donanım kullanılması halinde garantilerin kaldırıldığı durumlarla karşılaşılabilmektedir. Bu sebeple elektrikli araç almadan önce veyahut da elektrikli aracınızı kullanırken üreticinizin belirlediği garanti şartlarına dikkat etmeniz oldukça faydalı olacaktır.
Bir elektrikli arabanın %0 seviyesinden %80 seviyesine kadar dolum sağlaması birçok araç markasında tam dolum olarak ifade edilmektedir. Bu süreç her araçta farklı seyretmekte, kullanılan şarj istasyonu, elektrik akım düzeyi, aracın mevcut bulundurduğu bataryanın durumu ve çeşitli değişkenler ile beraber süre bakımından artıp azalmaktadır. Bu sebeple aracın markası veya modeli belli olmadan elektrikli arabaların evde şarj olmasının ne kadar sürebileceği kesin süre dilimleriyle ifade edilemez. Ancak bir ortalama vermek gerekirse yeni çıkan modeller için 15 ila 20 saat arasında tam dolum yapılabildiği söylenebilir. Tekrar altını çizmek gerekirse bu sadece tahminidir araçtan araca değişir.
Bunun yanı sıra eğer evinizde standart bir priz yerine özel bir şarj istasyonu kurulumu yapıldıysa süreler daha da kısalacaktır. Yukarıda bahsedilen süreler 220 volt standart ev krizleri için belirlenmiş sürelerdir. Aracın kullanım süresine bağlı olarak bataryanın kapasitesi değişeceği için zaman içerisinde şarj süresi de değişebilmektedir.
Kimi istasyonlar belli bölgelerde kişilerin arazileri ve altyapıları el verdikçe kurulabilmektedir. Eğer istasyon kurulumuna engel olmayacak şekilde bir süreç işlerse şarj istasyonu ile evinizde şarj etme arasında herhangi bir fark da kalmayacaktır. Bu sayede eğer aracınızda hızlı şarj özelliği varsa aracınızı 4 ile 5 saat arası sürelerde şarj edebilecek ve bu şarj ile 400 ile 500 km arası menzil gidebileceksiniz. Tabii ki bu durumun çok fazla örneği bulunmadığı için mevcut düzenlemeleri ve geliştirmeleri takip etmek faydalı olacaktır. Özellikle elektrikli araç istasyonu kuran firmalardan bu konular hakkında detaylı bilgileri alabilir, izin verdiği sürece araziniz de bu tip istasyonlarında kurulabileceğine dair fikir edinebilirsiniz.
Ülkemizde elektrikli aramaların şarj edilebilmesi için oluşturulan şarj istasyonları dışındaki seçenekler değişik maliyetlere sebep olmaktadır. Ülkemizdeki elektrik dağıtım firmalarının geneli özelleştirilmiş olduğu için farklı fiyat politikalarına sahiptir. Bu sebeple kişilerin araçlarını şarj ederken kendi evlerinde kullanacakları elektriğin maliyeti bulundukları il veya ilçeye göre farklılık gösterebilir. Fakat elektrikli arabanın maliyetini hesaplamak için formül evrenseldir ve aşağıdaki şekildedir:
kWh cinsinden bataryanın boyutu x TL/kWh cinsinden elektriğin maliyeti = Elektrikli arabanın tam dolum maliyeti
yukarıdaki denklem ile beraber aracınızın kaç TL'ye tam dolum yapılabileceğini öğrenebilirsiniz.
Tüm bunların dışında özel firmalar tarafından sağlanan araç şarj istasyonlarının değişken de olsa belli bir fiyat tarifesi bulunmaktadır. Örneğin x firması KWH cinsinden birim başına acil tip 2 sohbetlerde 6,29 TL ücret tarifesi uygularken, DC soket tarifesi için WH cinsinden birim başına 7,49 TL ila 7,99 TL arası ücret tarifesi uygulamaktadır.
Yukarıdaki örnek sadece bir adet firmaya ait olup şarj istasyonları hizmeti sunan firmadan firmaya değişiklik gösterebilmektedir. Evde yapılan ücretlendirme ise elektrik sözleşmenizin içerisindeki fiyatlandırma veya bölgenize uygulanan standart fiyatlandırma üzerinden hesaplanabilir.
Evde elektrikli aracın şarj edilebilmesi için öncelikle aracınızın içerisinden çıkan aparatların veya arabanın uygunluğunun olması aranır. Piyasada bulunan her aracın evde şarj edilebilmesi gibi bir durum yoktur. Kimi firmalar evde şarj edilmesini destekleyip gelen akım şiddeti sebebiyle bataryanın zarar görebilme olasılığı bulunur.
Bunun dışında evde şarjı destekleyen araçlar için ise ya araç ile beraber evde şarj edilebilmesi için özel aparat verilir ya da ilgili firmanın servislerinden veya mağazalardan haricen bu aparat temin edilebilir. Elektrikli arabaların soket tipi özel olduğu için erkek tipi priz evdeki bir dişi prizi eklemlense de araç tarafına takılacak olan başlığın araca özel olması gerekir. Bu sebeple farklı bir kablo yapısı aranır, standart priz kablolarına göre de bu kablolar daha kalındır.
Her amaç evde özel bir şarj istasyonuyla arabayı şarj etmek (garajda kurulan özel bir sistemle) için profesyonel yardım almak gerekir. Evdeki elektrik tesisatına direkt olarak bağlanacak bu şarj istasyonunu çıkış gücü olarak farklı veriler sunması sebebiyle bir elektrik uzmanı tarafından monte edilmesi ve ardından kontrol edilmesi gerekir. Kurulumu kendi başınıza yaptığınızda bu konuda bir yetkinliğinin yoksa evinizdeki elektrik tesisatı dahil birçok şeye zarar vermeye riskiniz bulunur. Bu sebeple işi uzmanlarına bırakıp temiz bir kurulumun önünü açmak daha güvenli bir seçenek olacaktır.
Bu sorunun cevabı belki de sizi şaşırtacak ama ülkemizdeki elektrikli şarj istasyonu üreticilerinin neredeyse hepsi perakende satış yapmaktadır. Elektrikli şarj istasyonu bedelleri görece yüksek olsalar da ücretinin ödenmesi halinde yetkililerin gelip monte edebileceği şekilde sipariş verilebilir durumda.
Tabii bu şarj istasyonlarının kurulumunda belli başlı bazı sorunlarla karşılaşılan bildiği görülüyor. Bunun temel sebebi şebeke elektriği ile alınan elektrik gücünün istasyonlardaki elektrik gücünden oldukça farklı olması. Bölgesel şekilde bu durum aşılabilse de kimi bölgelerde bu istasyonların kurulumu mümkün olmamakta.
Genellikle şehir içlerinde nüfusun yoğun bulunduğu bölgelerde bu tip şarj istasyonlarının kurulumu bireysel olarak izin olmadıkça yapılamıyor. Bölgenizin elektrik sağlayıcısı tarafından tarafınıza bir onay verilmesi gerekli. Bunun için de ürünü satın almadan önce elektrik sağlayıcısına giderek ilgili kurulumu yapacağınızı, gerekli elektrik gücünü, şartları ve kuracağınız alanı sağlayıcıya bildirmeniz sürecin işleyebilmesi adına faydalı olacaktır.
Yazar : Çetaş